W zakresie odpowiedzialności cywilnej związanej z wypadkami komunikacyjnymi na terenie Niemiec zastosowanie mają przepisy tamtejszego kodeksu cywilnego. Zgodnie z niemieckimi przepisami sprawca jest zobligowany do podjęcia działań, które spowodują przywrócenie stanu sprzed okresu, w którym doszło do powstania szkody. W przypadku, gdy doszło do uszkodzenia ciała istnieje możliwość, aby domagać się rekompensaty za krzywdę, do której doszło w wyniku wypadku. Roszczenia mogą być dochodzone u ubezpieczyciela. Osoby poszkodowane według niemieckich przepisów mają możliwość uzyskania zwrotu kosztów od ubezpieczycieli niemieckich. Formalnie często realizacja naprawy wiąże się ustaleniami między ubezpieczycielem a mechanikiem, którzy kontaktują się między sobą w sprawie przywrócenia stanu sprzed wystąpienia szkody. W przypadku prawa niemieckiego poszkodowany może także odzyskać podatek VAT, przy czym rzeczywiście musi ponieść jego koszty (1). Uregulowanie kwestii podatku VAT zostało aktualnie w niemieckim porządku prawnym ustawowo unormowane, że „w przypadku uszkodzenia rzeczy w zdaniu pierwszym wymagana kwota zawiera w sobie podatek VAT, tylko jeżeli i o ile faktycznie został on poniesiony“ co wcześniej było przedmiotem licznych sporów. Tak więc poszkodowany w przypadku fikcyjnej likwidacji szkody na podstawie kosztorysu naprawy pojazdu lub opinii technicznej będzie posiadał jedynie roszczenie o wypłatę należnego odszkodowania w kwocie netto, bez przypadającego tutaj podatku VAT (2).
Rekompensata wszelkich skutków szkody
Osoba poszkodowana w Niemczech posiada roszczenie o rekompensatę wszelkich skutków szkody, o ile istnieje adekwatny związek przyczynowo-skutkowy pomiędzy zdarzeniem a roszczeniem. Tym samym celem przywrócenie takiego samego stanu ekonomicznego, który istniałby gdyby nie doszło do zdarzenia wywołującego szkodę (3), na podstawie § 249 ustęp 2 Kodeksu Cywilnego (BGB) przewiduje w przypadkach, w których „z powodu okaleczenia ciała lub uszkodzenia rzeczy należne jest naprawienie szkody, wierzyciel może zamiast przywrócenia do stanu poprzedniego zażądać wypłaty odpowiedniej kwoty pieniędzy“.
Szkoda częściowa – likwidacja metodą kosztorysową
W przypadku likwidacji szkody metodą kosztorysową, gdy mamy do czynienia ze szkodą częściową zachodzi pytanie o wysokość stosowanej stawki za roboczogodzinę dla hipotetycznych kosztów naprawy. Zasadniczo Sąd Najwyższy przyjął interpretację na korzyść osób poszkodowanych orzekając iż stawki za roboczogodzinę powinny być przyjęte przy naprawie kosztorysowej tak jak w autoryzowanych warsztatach naprawczych, argumentując, że ewentualne zastosowanie wartości średnich nie jest kwotą niezbędną do przywrócenia stanu poprzedniego w myśl § 249 Kodeksu Cywilnego (BGB). Wyjątki od tej zasady obowiązują w zasadzie tylko wtedy, kiedy mamy do czynienia z pojazdami starszymi niż cztery lata oraz o przebiegu większym niż 100 000 km (4).
Gdy wartość uszkodzeń przekracza wartość pojazdu
W przypadku, gdy dojdzie do sytuacji, że wartość uszkodzeń przekracza wartość pojazdu, w takiej sytuacji odszkodowanie nie może być wyższe niż wskazana wartość pomniejszona o wartość wraku. Przy czym, z racji tego, że pojazd z reguły ma wartość użytkową dla poszkodowanego to orzecznictwo niemieckie wskazuje, że istnieje możliwość, aby wartość odszkodowania była większa o 30% (5) co jest sporym odróżnieniem od wyliczania szkody całkowitej w Polsce. Warunkiem koniecznym do spełnienia przy ubieganiu się o odszkodowanie przekraczające 100% wartości pojazdu jest udokumentowanie kosztów naprawy oraz przywrócenia pojazdu do stanu sprzed szkody (6). Jeżeli koszty naprawy przekroczą granicę 130% wartości pojazdu z dnia zdarzenia to nie ma możliwości podzielić szkody na „częściową” do 130% i dopłacić brakującą kwotę z własnych środków, lecz szkoda zostanie rozliczona metodą dyferencyjną przyjmując do wyliczenia wartość bazową pojazdu pomniejszoną o pozostałości. Poprzez przywołane powyżej przywrócenie pojazdu do stanu sprzed szkody, ustawodawca niemiecki rozumie naprawę przeprowadzoną fachowo, kompleksowo i rzetelnie zgodnie z technologią przewidzianą przez producenta pojazdu (7). Kolejnym warunkiem jest wola użytkownika oraz konieczność dalszego użytkowania pojazdu przez poszkodowanego po przeprowadzonej naprawie. Ma to na celu spełnienie przesłanki zasadności ekonomicznej przeprowadzenia naprawy przewyższającej nakładami wartość pojazdu w dniu szkody ze względu na walory użytkowe i osobisty stosunek poszkodowanego do pojazdu mechanicznego, którym się porusza. Sąd Najwyższy wskazał tutaj w kilku wyrokach okres sześciu miesięcy jako stosowny, w czasie którego poszkodowany nie może swojego odpowiednio naprawionego pojazdu sprzedać, tylko co więcej musi go w dalszym ciągu używać (8).
Utrata wartości pojazdu po szkodzie
Osobnym roszczeniem, które może rościć osoba poszkodowana, jest utrata wartości pojazdu po szkodzie, która jest określana przez rzeczoznawcę. Rozróżnić należy handlową i techniczną utratę wartości. Handlowa utrata wartości opiera się na fakcie, iż pojazd mechaniczny, który został poważnie uszkodzony w wyniku wypadku drogowego w przypadku dalszej jego odsprzedaży pomimo prawidłowo przeprowadzonej naprawy będzie cechował się niższą wartością użytkową w oczach potencjalnych nabywców, zostanie mu przypisana mniejsza wartość niż pojazdowi bezwypadkowemu (9).
Właściciel takiego pojazdu na podstawie wynikającego z prawa przymusu zobowiązany jest do poinformowania potencjalnego zainteresowanego zakupem o wcześniejszym wypadku pojazdu. W przypadku zatajenia tego faktu poza odpowiedzialnością cywilną będzie groziła mu także odpowiedzialność karna w uzasadnionych przypadkach. Techniczna utrata wartości występuje natomiast, gdy po naprawie pojazdu istnieją obiektywnie dostrzegalne braki w pojeździe odróżniające go od pojazdu bezwypadkowego, które nie dają się usunąć lub wybrany sposób naprawy był nieunikniony.
Utrata wartości pojazdu po szkodzie – roszczenie poszkodowanego
Po wystąpieniu szkody w wyniku wypadku drogowego, poszkodowany ma prawo domagać się rekompensaty za utratę wartości pojazdu. Istnieją dwa rodzaje utraty wartości – handlowa i techniczna. Utrata wartości handlowej wynika z faktu, że poważnie uszkodzony pojazd, nawet po prawidłowo przeprowadzonej naprawie, będzie miał niższą wartość użytkową w oczach potencjalnych nabywców. Potencjalny nabywca będzie przypisywał mu mniejszą wartość w porównaniu do pojazdu bezwypadkowego. Z tego względu właściciel pojazdu jest zobowiązany poinformować potencjalnego nabywcę o wcześniejszym wypadku pojazdu. W przypadku zatajenia tego faktu, oprócz odpowiedzialności cywilnej, właścicielowi może grozić także odpowiedzialność karna w uzasadnionych przypadkach.
Natomiast utrata wartości technicznej występuje, gdy po naprawie pojazdu nadal istnieją obiektywnie zauważalne braki, które odróżniają go od pojazdu bezwypadkowego i które nie dają się usunąć lub gdy wybrany sposób naprawy był nieunikniony. W przypadku utraty wartości technicznej poszkodowany również ma prawo domagać się odpowiedniej rekompensaty.
Utrata wartości pojazdu po szkodzie stanowi istotne roszczenie poszkodowanego, które może być uwzględnione w procesie likwidacji szkody. W przypadku wystąpienia takiej utraty, warto skonsultować się z rzeczoznawcą, który dokładnie oceni stopień utraty wartości i pomoże w ustaleniu odpowiedniej kwoty rekompensaty. Warto również pamiętać, że ustalenie utraty wartości pojazdu po szkodzie może wpływać na dalsze rozstrzygnięcia dotyczące odszkodowania w Niemczech.
Postępowanie po kolizji drogowej w Niemczech
Kolizja drogowa w Niemczech to sytuacja, która może wiązać się z poważnymi konsekwencjami zarówno dla uczestników zdarzenia, jak i ich pojazdów. W przypadku zaistnienia kolizji w Niemczech istnieją określone kroki, które należy podjąć, aby właściwie postępować i chronić swoje prawa.
Po pierwsze, najważniejsze jest zadbanie o bezpieczeństwo wszystkich uczestników kolizji. Należy natychmiast zabezpieczyć miejsce zdarzenia, ustawić trójkąt ostrzegawczy i założyć kamizelkę odblaskową. Jeżeli kolizja spowodowała poważne obrażenia lub zagrożenie życia, należy natychmiast wezwać pogotowie ratunkowe i policję.
Po zapewnieniu bezpieczeństwa, należy wymienić informacje z innymi uczestnikami kolizji. Wymiana danych obejmuje podanie swojego imienia, nazwiska, adresu zamieszkania, numeru telefonu oraz danych dotyczących pojazdu, takich jak marka, model, numer rejestracyjny itp. W przypadku kolizji, w której uczestniczą tylko dwa pojazdy, wymiana danych między kierowcami jest wystarczająca. W sytuacji, gdy kolizja jest większa i uczestniczy więcej pojazdów, warto również zapisać dane innych świadków, którzy mogą być potrzebni w późniejszym dochodzeniu roszczeń.
Następnie, ważne jest udokumentowanie miejsca i okoliczności kolizji. Można to zrobić poprzez wykonanie zdjęć uszkodzonych pojazdów, widocznych śladów na drodze, jak również zapisanie szczegółowego opisu zdarzenia. Im bardziej dokładne informacje i dowody zostaną zebrane na miejscu kolizji, tym łatwiej będzie później udowodnić winę sprawcy i uzyskać należne odszkodowanie w Niemczech.
Po zakończeniu tych czynności, warto zgłosić kolizję do niemieckiej policji. Choć nie jest to obowiązkowe w przypadku niewielkich szkód, zgłoszenie do policji może być pomocne w późniejszych formalnościach, zwłaszcza gdy dochodzi do sporu dotyczącego winy lub roszczeń odszkodowawczych. Policja sporządzi odpowiedni protokół, który może stanowić ważny dowód w dalszym postępowaniu.
Po kolizji drogowej w Niemczech, warto jak najszybciej skonsultować się z prawnikiem specjalizującym się w prawie komunikacyjnym. Doświadczony adwokat pomoże w prawidłowym zgłoszeniu szkody do ubezpieczyciela, przygotowaniu dokumentów oraz poprowadzeniu sprawy o odszkodowanie. Posiadając wiedzę na temat niemieckiego systemu prawno-ubezpieczeniowego, prawnik będzie w stanie skutecznie reprezentować interesy poszkodowanego i dążyć do uzyskania sprawiedliwej rekompensaty za poniesione szkody.
W przypadku wypadku samochodowego w Niemczech, odpowiednie i szybkie działanie jest kluczowe dla ochrony swoich praw i uzyskania należnego odszkodowania. Zapamiętaj, że postępowanie po kolizji drogowej w Niemczech powinno być prowadzone zgodnie z obowiązującymi przepisami, a w przypadku wątpliwości zawsze warto skonsultować się z prawnikiem specjalizującym się w dziedzinie prawa komunikacyjnego.
Stłuczka w Niemczech nie z mojej winy – jak postępować?
W przypadku stłuczki w Niemczech, która nie była naszą winą, istnieją określone kroki, które warto podjąć, aby chronić swoje prawa i uzyskać należne odszkodowanie. Pamiętajmy, że właściwe postępowanie po takim zdarzeniu może mieć kluczowe znaczenie dla skutecznego dochodzenia swoich roszczeń.
Po pierwsze, ważne jest zachowanie spokoju i nie przyjmowanie winy za stłuczkę, jeśli nie jesteśmy odpowiedzialni za jej powstanie. Następnie, niezwłocznie powinniśmy zgłosić stłuczkę do niemieckiej policji, aby sporządzić odpowiedni protokół. Policja będzie miała możliwość przeprowadzenia dochodzenia, zbadania miejsca zdarzenia i ustalenia winy. Protokół policyjny może stanowić istotny dowód w późniejszym procesie likwidacji szkody i roszczeń odszkodowawczych.
Kolejnym krokiem jest zebranie jak największej ilości informacji na temat stłuczki. Warto zapisać dane innych uczestników zdarzenia, takie jak imię, nazwisko, adres zamieszkania, numer telefonu oraz dane dotyczące ich pojazdów, takie jak marka, model i numer rejestracyjny. Jeśli są świadkowie, należy również zebrać ich dane kontaktowe. Dokładne opisanie okoliczności zdarzenia oraz wykonanie zdjęć uszkodzeń pojazdów i ewentualnych śladów na drodze będzie pomocne przy dochodzeniu swoich roszczeń.
Następnie, skontaktujmy się z naszym ubezpieczycielem i zgłośmy stłuczkę. Przekazanie wszystkich zebranych informacji i dokumentacji będzie istotne dla rozpoczęcia procesu likwidacji szkody. Ubezpieczyciel powinien przeprowadzić ocenę szkody i podjąć odpowiednie kroki w celu jej naprawy lub wypłaty odszkodowania. W przypadku stłuczki nie z naszej winy, możemy również skonsultować się z prawnikiem specjalizującym się w prawie komunikacyjnym, który pomoże nam w prowadzeniu sprawy i reprezentacji naszych interesów w kontaktach z ubezpieczycielem.
W przypadku stłuczki w Niemczech, której nie jesteśmy winni, możemy również rozważyć zgłoszenie roszczenia o odszkodowanie wobec osoby odpowiedzialnej za zdarzenie. Jeśli jesteśmy w posiadaniu dowodów, które potwierdzają brak naszej winy i wykazują winę drugiej strony, możemy podjąć kroki prawne w celu dochodzenia naszych roszczeń. W takim przypadku warto skonsultować się z prawnikiem, który pomoże nam w ocenie sytuacji i podejmowaniu odpowiednich działań.
W przypadku stłuczki w Niemczech, której nie jesteśmy winni, istotne jest podjęcie odpowiednich działań w celu ochrony swoich praw i uzyskania należnego odszkodowania. Pamiętajmy o zgłoszeniu stłuczki do policji, zebraniu jak największej ilości informacji i dokumentów, kontaktowaniu się z naszym ubezpieczycielem oraz ewentualnym skonsultowaniu się z prawnikiem. Dzięki tym działaniom będziemy mogli skutecznie dochodzić naszych roszczeń w przypadku stłuczki w Niemczech, której nie jesteśmy winni.
(1) https://prawoniemieckie.pl/2016/11/11/wypadek-drogowy-w-niemczech/
(2) Por. Knerr, w: Geigel, Haftpflichtprozess, 25 wydanie 2008, nr marg. 34
(3) Heinrichs, w: Palandt, Münchener Kommentar zum BGB, nr marg. 8
(4) Wyrok Sądu Okręgowego w Monachium z dnia 16 stycznia 2004, 17 S 16339/03
(5) Ibidem
(6) Wyrok Wyższego Sądu Okręgowy w Hamburgu OLG Celle, 22.01.2008, 5 w 102/07
(7) Wyrok Federalnego Trybunału Sprawiedliwości BGH VI ZR 172/04
(8) Wyrok Federalnego Trybunału Sprawiedliwości BGH VersR 2008, 134 f.; BGH VI ZR 237/07
(9) BGH VersR 61, 1043; Böhme/ Biela II D 34