Osoby poszkodowane w wypadku komunikacyjnym, które doznały uszkodzenia ciała lub rozstroju zdrowia, mają prawo ubiegać się o odszkodowania z tytułu szkody majątkowej i zadośćuczynienie z tytułu szkody niemajątkowej. Analogicznie jeśli w wyniku zdarzenia nastąpiła śmierć poszkodowanego, osobom bliskim przynależą stosowne świadczenia. Odszkodowanie z OC sprawcy – na co mogę liczyć?

Pojęcie i rodzaje szkody

Szkoda jest to ubytek dotykający  prawnie chronione dobra poszkodowanego. Szkoda majątkowa dotyczy wszelkich powstałych uszczerbków na mieniu, w tym uszkodzenia lub zniszczenia rzeczy, ale także poniesionych kosztów powstałych w związku z uszkodzeniem ciała, rozstrojem zdrowia lub śmiercią osoby bliskiej. Szkoda niemajątkowa wiąże się z doznaną krzywdą i uprawnia do wnioskowania o zadośćuczynienie. Trudniej oszacować jej rozmiar ze względu na subiektywne pojęcie krzywdy, czyli doznane cierpienia fizyczne i psychiczne.

Odszkodowanie z OC sprawcy – na co mogę liczyć?

Obowiązek naprawienia szkody uregulowany jest przepisami prawa. Chodzi tu w szczególności art. 361 k.c. Wskazuje on, że naprawienie szkody obejmuje straty, które  poszkodowany poniósł oraz korzyści, które mógłby osiągnąć, gdyby mu szkody nie wyrządzono. Roszczenia związane ze szkodą niemajątkową przysługują na podstawie art. 444 i następnych Kodeksu cywilnego.

Poszkodowany w ramach granicy odpowiedzialności sprawcy może ubiegać się o:

• odszkodowanie za zniszczenie lub uszkodzenie pojazdu;
• odszkodowanie za utratę wartości handlowej w przypadku aut nie starszych niż 3-6 letnie;
• zwrot kosztów wynajmu pojazdu zastępczego, holowania, przechowywania auta;
• zwrot kosztów sporządzenia opinii rzeczoznawcy samochodowego;
• zwrot wszelkich wydatków poniesionych na leczenie i rehabilitację, lepsze odżywianie, opiekę i pomoc osób trzecich, adaptację mieszkania oraz przygotowanie do wykonywania nowego zawodu, jeśli poszkodowany stał się osobą niepełnosprawną;
• jednorazowe zadośćuczynienie za doznaną krzywdę, które ma stanowić sposób złagodzenia doznanych cierpień fizycznych i psychicznych;
• rentę uzupełniającą stanowiącą wyrównanie różnicy w dochodach osiąganych przed wypadkiem w stosunku do dochodów uzyskiwanych po wypadku;
• rentę na zwiększone potrzeby polegającej na zapewnieniu poszkodowanemu środków potrzebnych do poprawy stanu jego stanu zdrowia po wypadku, a związanych z jego leczeniem i rehabilitacją, lepszym odżywianiem oraz sprawowaną nad nim opieką;
• zwrot utraconych zarobków w przypadkach, krótszych okresów niesprawności po wypadku skutkujących niemożnością wykonywania pracy lub prowadzenia działalności.

Do najtragiczniejszych następstw wypadku należy zaliczyć sytuacje, gdy wskutek zdarzenia komunikacyjnego poszkodowany poniesie śmierć. Odszkodowanie z OC sprawcy – na co mogę liczyć? Najbliżsi członkowie rodziny mogą ubiegać się o:

• stosowne odszkodowani jeżeli wskutek śmierci poszkodowanego nastąpiło znaczne pogorszenie sytuacji życiowej jego najbliższych, chodzi tutaj o szeroko pojęty uszczerbek natury ekonomicznej;
• zwrot kosztów związanych z leczeniem i pogrzebem zmarłego poszkodowanego poniesionych przez członków jego rodziny;
• rentę alimentacyjną, która ma na celu uzupełnienie dochodów osób uprawnionych po śmierci poszkodowanego, wobec których na zmarłym ciążył obowiązek alimentacyjny i które za życia wspierał stale i dobrowolnie finansowo, a przemawiają za tym zasady współżycia społecznego;
• jednorazowe zadośćuczynienie pieniężne za doznaną krzywdę, mające stanowić sposób złagodzenia cierpień fizycznych i psychicznych najbliższych członków rodziny zmarłego wskutek wypadku poszkodowanego, przy czym instytucja ta znajduje zastosowanie do wypadków, które miały miejsce począwszy od 3 sierpnia 2008r.

Za jakie szkody ubezpieczyciel nie wypłaci odszkodowania?    

W kontekście odpowiedzi na pytanie „odszkodowania z polisy OC sprawcy – na co mogę liczyć?”, należałoby się również zastanowić, kiedy ubezpieczyciel NIE wypłaci odszkodowania. Przepisy ustawy z 22 maja 2003 r. o ubezpieczeniach obowiązkowych, Ubezpieczeniowym Funduszu Gwarancyjnym i Polskim Biurze Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, wskazują bowiem na sytuacje, kiedy towarzystwo ubezpieczeniowe nie odpowiada za szkody, ponieważ wyłączona zostaje jego odpowiedzialność. Zgodnie z art. 38 ww. ustawy zakład ubezpieczeń nie odpowiada za następujące szkody:

• polegające na uszkodzeniu, zniszczeniu lub utracie mienia, wyrządzone przez kierującego posiadaczowi pojazdu mechanicznego;
• wynikłe w przewożonych za opłatą ładunkach, przesyłkach lub bagażu, chyba że odpowiedzialność za powstałą szkodę ponosi posiadacz innego pojazdu mechanicznego niż pojazd przewożący te przedmioty;
• polegające na utracie gotówki, biżuterii, papierów wartościowych, wszelkiego rodzaju dokumentów oraz zbiorów filatelistycznych, numizmatycznych i podobnych;
• polegające na zanieczyszczeniu lub skażeniu środowiska.

Przy czym wyłączenie odpowiedzialności zakładu ubezpieczeń nie obejmuje szkody wyrządzonej w mieniu, jeżeli pojazdy mechaniczne uczestniczące w zdarzeniu są przedmiotem umowy leasingu zawartej przez posiadaczy tych pojazdów z tym samym finansującym lub zostały przewłaszczone przez posiadaczy tych pojazdów na tego samego wierzyciela lub które są przedmiotem zastrzeżenia własności rzeczy sprzedanej na rzecz tego samego wierzyciela.