Każdego roku na polskich drogach giną setki osób. Policyjne statystyki wskazują, że tylko w 2022 roku życie straciło 1896 kierowców lub pasażerów. To cios dla ich bliskich. Ci, którzy stracili małżonków, dzieci, rodziców lub innych krewnych, mogą liczyć na finansowe wsparcie. Powinni od ubezpieczyciela sprawcy wypadku domagać się zadośćuczynienia i odszkodowania, a nawet więcej.
Śmierć w wypadku a świadczenia pośmiertne dla członków rodziny
Najczęściej pierwszym problemem po utracie bliskiej osoby jest konieczność pokrycia kosztów leczenia i pogrzebu. Niejednokrotnie kwoty do zapłaty przekraczają możliwości finansowe rodziny albo powodują znaczny uszczerbek w ich domowym budżecie. Warto zatem pamiętać o treści art. 446 § 1 Kodeksu cywilnego, który stanowi, że jeżeli wskutek uszkodzenia ciała lub wywołania rozstroju zdrowia nastąpiła śmierć poszkodowanego, zobowiązany do naprawienia szkody powinien zwrócić koszty leczenia i pogrzebu temu, kto je poniósł. Oczywiście koszty leczenia obejmują nie tylko koszty wizyt u specjalistów czy koszty hospitalizacji, ale również koszty samych leków. Z kolei koszty pogrzebu to poza samym fizycznym pochówkiem, również koszty postawienia nagrobka czy nawet zorganizowania poczęstunku dla bliskich, tak zwanej stypy. Należy jednak trzymać się standardowych wydatków. Nie można oczekiwać, że ubezpieczyciel zwróci pieniądze za postawienie złotego nagrobka czy wyprawienia przyjęcia na sto osób.
Świadczenie rentowe po wypadku bliskiej osoby
Istotnym świadczeniem, które mogą uzyskać bliscy ofiary wypadku, jest także renta. To świadczenie dedykowane przede wszystkim dzieciom zmarłego. Tu z kolei art. 446 § 2 Kodeksu cywilnego stanowi, że osoba, względem której ciążył na zmarłym ustawowy obowiązek alimentacyjny, może żądać od zobowiązanego naprawienia szkody renty obliczonej stosownie do potrzeb poszkodowanego oraz do możliwości zarobkowych i majątkowych zmarłego przez czas prawdopodobnego trwania obowiązku alimentacyjnego. Takiej samej renty mogą żądać inne osoby bliskie, którym zmarły dobrowolnie i stale dostarczał środków utrzymania, jeżeli z okoliczności wynika, że wymagają tego zasady współżycia społecznego. Oczywiście to, że w ustawie mowa o obowiązku alimentacyjnym nie oznacza, że uprawniony powinien mieć faktycznie ustalone wyrokiem sądowym alimenty. Wystarczy, że zmarły go utrzymywał w jakimkolwiek zakresie. Zgodnie z dalszą częścią art. 446 § 2 Kodeksu cywilnego, świadczenie może też otrzymać żona lub konkubina zmarłego, jeżeli nie pracowała, a jedynym żywicielem rodziny był zmarły. A w pewnych przypadkach dotyczy to nawet rodziców czy innych bliskich wspieranych przez ofiarę wypadku.
Wysokość renty po wypadku samochodowym – jak ustalić?
W kontekście ustalenia renty należy pamiętać o dowodach, które pozwolą na precyzyjne ustalenie potrzeb rodziny. Warto zbierać rachunki i przygotować zestawienia bieżących wydatków. Oczywiście sąd ustalając rentę weźmie także pod uwagę możliwości zarobkowe i majątkowe zmarłego, a także prawdopodobny czas trwania obowiązku alimentacyjnego. Jeżeli zatem poszkodowany nie zarabiał zbyt wiele, to nie można oczekiwać, że renta będzie wysoka. W kontekście dzieci konieczność płacenia comiesięcznej renty będzie natomiast trwała najpewniej do osiągnięcia przez nie pełnoletności, a najpóźniej do ukończenia etapu edukacji. Inną sytuacją będzie tylko ciężka choroba małoletniego dziecka, która okres renty może znacząco wydłużyć, a w ekstremalnych przypadkach nawet ustalić ją dożywotnio.
Odszkodowanie po wypadku samochodowym
Innym rodzajem świadczeń, jakie mogą uzyskać bliscy ofiary wypadku komunikacyjnego, są również odszkodowania za pogorszenie sytuacji życiowej i zadośćuczynienie. Z art. 446 § 3 Kodeksu cywilnego wynika, że sąd może ponadto przyznać najbliższym członkom rodziny zmarłego stosowne odszkodowanie, jeżeli wskutek jego śmierci nastąpiło znaczne pogorszenie ich sytuacji życiowej. Jak stanowi natomiast art. 446 § 4 Kodeksu cywilnego – sąd może także przyznać najbliższym członkom rodziny zmarłego odpowiednią sumę tytułem zadośćuczynienia pieniężnego za doznaną krzywdę. Znaczne pogorszenie się sytuacji życiowej wystąpi najczęściej wtedy, gdy zmarły był jedynym lub głównym żywicielem rodziny. Zadośćuczynienie jest natomiast przyznawane zawsze, ale w różnych kwotach. W kontekście współmałżonka lub dzieci może ono sięgnąć nawet kwoty kilkuset tysięcy złotych.
