W przypadku ubiegania się o odszkodowanie za uszkodzone lub zniszczone auto może pojawić się wątpliwość, czy muszę naprawić pojazd po szkodzie. Wiele osób decyduje się na naprawę w obawie, że inaczej nie otrzyma pieniędzy od ubezpieczyciela. A jak to wygląda w praktyce?
Likwidacja szkody według wyboru poszkodowanego.
Zgodnie z art. 363 § 1 k.c. poszkodowany ma prawo podjęcia decyzji, czy naprawienie szkody ma nastąpić poprzez przywrócenie stanu poprzedniego, czy poprzez zapłatę odpowiedniej sumy. Przy czym jeśli przywrócenie stanu poprzedniego byłoby niemożliwe, nazbyt kosztowne lub gdyby stanowiło dla zobowiązanego nadmierne trudności, roszczenie ogranicza się do świadczenia w pieniądzu.
Czy muszę naprawić pojazd po szkodzie?
Zgodnie z art. 361 § 2 k.c. odszkodowanie ma służyć wyrównaniu strat majątkowych. Oprócz tego musi ono pokryć także utracone korzyści, a więc te, które poszkodowany mógłby osiągnąć, gdyby szkoda nie zaistniała. Wysokość odszkodowania powinna odpowiadać przewidywanym kosztom naprawy. Rekompensata musi zostać wypłacona bez względu na zamiar poszkodowanego oraz niezależnie od tego, kiedy i czy w ogóle naprawa będzie miała miejsce. Naprawa samochodu po szkodzie całkowitej również podlega ostatecznej decyzji poszkodowanego. Jednak warto zasięgnąć opinii niezależnego specjalisty, czy z technologicznego i ekonomicznego punktu widzenia jest ona wskazana.
Linia orzecznicza Sądu Najwyższego.
Linia orzecznicza SN wywodzi wnioski ogólne. Roszczenie o świadczenia należne z tytułu ubezpieczenia OC przysługuje bez względu na to, czy naprawa auta została już dokonana. Brak jest podstaw do uzależniania wypłaty odszkodowania z OC od przywrócenia pojazdu do stanu sprzed szkody. Klienci naszej kancelarii często jednak zadają pytanie: „Czy muszę naprawić pojazd po szkodzie?”. Wątpliwości te znajdują uzasadnienie w praktykach towarzystw ubezpieczeniowych, które niejednokrotnie zaniżają kosztorys naprawy lub niezasadnie domagają się faktur źródłowy za zakup części zamiennych. Sąd Najwyższy jest jednak bardzo konsekwentny. Między innymi w wyroku z dnia 20 lutego 2002 r. (sygn. akt V CKN 908/00) podważył decyzję Sądu Okręgowego, który orzekł, że „do momentu rzeczywistego poniesienia kosztów naprawy, poszkodowany nie może domagać się odszkodowania w kwocie, ustalonej według cen części zamiennych i usług koniecznych do wykonania naprawy” i uznał ją za błędną.
Orzeczenia SN, które ukazały się w następnych latach jednoznacznie wskazują, że otrzymanie odszkodowania nie jest warunkowane uprzednim dokonaniem naprawy pojazdu, a nawet zależne od zamiaru poszkodowanego.